Καρκίνος του νεφρού

Τι είναι ο καρκίνος του νεφρού;

Ο καρκίνος του νεφρού αποτελεί μια κακοήθη νεοπλασία που αναπτύσσεται στο νεφρικό παρέγχυμα. Ειδικότερα, περιλαμβάνει μια ετερογενή ομάδα όγκων με διαφορετική συμπεριφορά και πρόγνωση. Ο συχνότερος ιστολογικός τύπος είναι το νεφροκυτταρικό καρκίνωμα, το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου το 85–90% των περιπτώσεων. Άλλοι λιγότερο συχνοί τύποι είναι το μεταβατικό καρκίνωμα της νεφρικής πυέλου και το νεφροβλάστωμα (όγκος Wilms) που παρατηρείται κυρίως σε παιδιά.

Συχνά, πρόκειται για μια σιωπηλή απειλή που διαγιγνώσκεται τυχαία κατά τη διάρκεια ελέγχων ρουτίνας. Αυτή η απροσδόκητη ανακάλυψη, αν και ανησυχητική, αποτελεί επίσης μια ευκαιρία για έγκαιρη παρέμβαση και αποτελεσματική διαχείριση.

Ποια είναι τα αίτια και οι προδιαθεσικοί παράγοντες πρόκλησης;

Η ακριβής αιτία εμφάνισης καρκίνου του νεφρού δεν έχει πλήρως διευκρινιστεί. Ωστόσο, έχουν αναγνωριστεί συγκεκριμένοι προδιαθεσικοί παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου.

Οι παράγοντες αυτοί είναι οι κάτωθι:

• Κάπνισμα: Τα άτομα που καπνίζουν εμφανίζουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του νεφρού.
• Παχυσαρκία: Η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου. Όσο υψηλότερος είναι ο δείκτης μάζας σώματος, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης της νόσου.
• Αρτηριακή υπέρταση: Η υπέρταση έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του νεφρού.
• Οικογενειακό ιστορικό: Άτομα με συγγενείς πρώτου βαθμού που έχουν εμφανίσει καρκίνο νεφρού παρουσιάζουν μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης της νόσου.
• Ακτινοθεραπεία: Γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία για κακοήθειες των αναπαραγωγικών οργάνων φαίνεται να διατρέχουν ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο.
• Γενετικές μεταλλάξεις: Αλλαγές σε συγκεκριμένα γονίδια που ρυθμίζουν τη λειτουργία και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων μπορούν να αυξήσουν την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου νεφρού.
• Μακροχρόνια αιμοκάθαρση: Ασθενείς που υποβάλλονται σε μακροχρόνια αιμοκάθαρση λόγω χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης νεφρικών όγκων.

Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται ο καρκίνος νεφρού;

Στα αρχικά στάδια ο καρκίνος του νεφρού συχνά δεν προκαλεί εμφανή συμπτώματα, με αποτέλεσμα η διάγνωση να γίνεται σε προχωρημένα στάδια ή τυχαία μέσω απεικονιστικών εξετάσεων.

Όταν ο όγκος μεγαλώσει, μπορεί να εμφανιστούν τα ακόλουθα κλινικά σημεία και συμπτώματα:

• Αιματουρία (αίμα στα ούρα), μακροσκοπική ή μικροσκοπική.
• Οσφυϊκός πόνος ή πόνος στα πλευρά.
• Ψηλαφητή μάζα στην περιοχή του νεφρού.
• Απώλεια βάρους και απώλεια όρεξης χωρίς εμφανή αιτία.
• Αίσθημα κόπωσης και γενική κακουχία.
• Πυρετός, συνήθως χαμηλός, που επιμένει.
• Αναιμία.
• Αυξημένα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα (υπερασβεστιαιμία).
• Αρτηριακή υπέρταση.
• Οστικός πόνος, σε περιπτώσεις μετάστασης.

Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;

Η διάγνωση του καρκίνου του νεφρού βασίζεται σε έναν συνδυασμό κλινικής αξιολόγησης και εξειδικευμένων εξετάσεων. Αρχικά, ο ιατρός λαμβάνει ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και πραγματοποιεί κλινική εξέταση.

Στη συνέχεια, διενεργούνται εργαστηριακές εξετάσεις, όπως  η γενική ούρων και αιματολογικός έλεγχος, ο οποίος μπορεί να αναδείξει αναιμία ή διαταραχές στη νεφρική λειτουργία.

Επιπροσθέτως, η απεικονιστική διερεύνηση είναι καθοριστική για τη διάγνωση.  Περιλαμβάνει αξονική τομογραφία με σκιαγραφικό, μαγνητική τομογραφία ή υπερηχογράφημα, που βοηθούν στον εντοπισμό και την εκτίμηση της μάζας.

Σε επιλεγμένες περιπτώσεις πραγματοποιείται βιοψία. Σε αυτή την περίπτωση λαμβάνεται ιστός για ιστολογική ανάλυση. Ο συνδυασμός των παραπάνω επιτρέπει την επιβεβαίωση της διάγνωσης, την εκτίμηση της βαρύτητας και τον σχεδιασμό της κατάλληλης θεραπευτικής στρατηγικής.

Καρκίνος νεφρού & Αντιμετώπιση

Η θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου του νεφρού εξατομικεύεται ανάλογα με:

• το στάδιο της νόσου.
• την ηλικία του ασθενούς.
• τη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς.

Η χειρουργική θεραπεία παραμένει η κύρια επιλογή και περιλαμβάνει είτε μερική νεφρεκτομή, όπου αφαιρείται μόνο το τμήμα του νεφρού με τον όγκο, είτε ριζική νεφρεκτομή, όπου αφαιρείται ολόκληρο το όργανο και, σε ορισμένες περιπτώσεις, γειτονικοί λεμφαδένες. Από την άλλη, η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιείται σπανιότερα, κυρίως για την ανακούφιση συμπτωμάτων σε προχωρημένα στάδια.

Η πρόοδος της ογκολογίας έχει προσφέρει νέες λύσεις, όπως οι στοχευμένες θεραπείες που μπλοκάρουν μηχανισμούς ανάπτυξης του όγκου και η ανοσοθεραπεία που ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα. Η χημειοθεραπεία εφαρμόζεται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις. Ο κατάλληλος συνδυασμός θεραπειών, εξατομικευμένος για κάθε ασθενή, βελτιώνει την πρόγνωση και την ποιότητα ζωής.

Η χειρουργική θεραπεία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στον αγώνα μας κατά του καρκίνου του νεφρού. Δεν πρόκειται μόνο για την αφαίρεση του όγκου, αλλά και για τη διατήρηση όσο το δυνατόν καλύτερης νεφρικής λειτουργίας. Με την έλευση της τεχνολογίας, δεν δεσμευόμαστε πλέον από τους περιορισμούς της παραδοσιακής χειρουργικής.

Οι ρομποτικές χειρουργικές επεμβάσεις έχουν αναδειχθεί ως σημαντικοί σύμμαχοι στο παιχνίδι στη μάχη μας κατά του καρκίνου του νεφρού. Αυτές οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές επιτρέπουν ακρίβεια που κάποτε ήταν αδιανόητη. Η ακρίβεια αυτή έχει ως αποτέλεσμα λιγότερες επιπλοκές, συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο και ταχύτερη ανάρρωση.

Αντιμετωπίζοντας τον καρκίνο του νεφρού, δεν αντιμετωπίζουμε απλώς μια ασθένεια – αξιοποιούμε την τελευταία λέξη της τεχνολογίας και την ιατρική γνώση για να δώσουμε στους ασθενείς μας την καλύτερη ευκαιρία για ένα πιο υγιές μέλλον.

Εάν εμφανίζετε συμπτώματα καρκίνου νεφρού, επικοινωνήστε με τον Ουρολόγο-Ανδρολόγο Γεράσιμο Φραγκούλη. Ο ιατρός διαθέτει εκτενή εμπειρία στη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση κακοηθειών του ουροποιητικού συστήματος, εφαρμόζοντας τις πλέον σύγχρονες και ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές.