Υπογοναδισμός
Ο υπογοναδισμός είναι μια πάθηση που συχνά παραμονεύει στη σκιά, υποδιαγνωσμένη παρά τη δυνατότητά της να επηρεάσει σημαντικά την υγεία και την ποιότητα ζωής των ανδρών. Αν και γενικά σχετίζεται με άνδρες άνω των 50 ετών, δεν είναι ασυνήθιστη σε άνδρες στα 40 τους, καθιστώντας την ανησυχία σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Τι ορίζεται ως υπογοναδισμός;
Ο υπογοναδισμός είναι μια ενδοκρινολογική διαταραχή κατά την οποία παρατηρείται ανεπάρκεια στην παραγωγή τεστοστερόνης.
Η τεστοστερόνη αποτελεί μια βασική ανδρική ορμόνη που ρυθμίζει τη σεξουαλική ανάπτυξη, τη γονιμότητα και πολλές σωματικές και ψυχολογικές λειτουργίες. Παράγεται κυρίως από τους όρχεις και στην εφηβεία είναι καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη των δευτερογενών χαρακτηριστικών του φύλου (όπως η τριχοφυΐα, η φωνή, η μυϊκή μάζα).
Ποια είναι τα αίτια εμφάνισής του;
Τα αίτια που προκαλούν τον υπογοναδισμό είναι πολλαπλά. Η κεντρική παχυσαρκία, άλλες συννοσηρότητες, όπως ο διαβήτης και η γενικότερη κακή υγεία, συμβάλουν στην εμφάνισή του.
Ορισμένοι πληθυσμοί εμφανίζουν υψηλό επιπολασμό υπογοναδισμού, αναδεικνύοντας τη σχέση αυτών των καταστάσεων.
Πιο συγκεκριμένα, υπογοναδισμό εμφανίζουν ασθενείς με:
- Διαβήτη τύπου 2
- Μεταβολικό σύνδρομο
- Παχυσαρκία
- Καρδιαγγειακή νόσο
- Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
- Νεφρική νόσο
- Καρκίνο
Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται ο υπογοναδισμός;
Τα συμπτώματα του υπογοναδισμού αποτελούν μια τριάδα σεξουαλικών συμπτωμάτων:
- χαμηλή λίμπιντο,
- μειωμένες αυτόματες στύσεις (στύσεις που δεν σχετίζονται με ερωτική επιθυμία),
- στυτική δυσλειτουργία.
Αυτά τα συμπτώματα συνδέονται συνήθως με μείωση των επιπέδων τεστοστερόνης. Ωστόσο, ο αντίκτυπος επεκτείνεται πέρα από τη σεξουαλική υγεία, με άλλα συμπτώματα όπως:
- Κόπωση
- Καταθλιπτική διάθεση
- Μειωμένη συγκέντρωση
- Σαρκοπενία
- Εξάψεις
- Αναιμία κ.ά.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η διερεύνηση του υπογοναδισμού ξεκινά με τη λεπτομερή λήψη του ιατρικού ιστορικού και τη διενέργεια φυσικής εξέτασης από ανδρολόγο. Κατά την κλινική εξέταση, ευρήματα όπως μειωμένο μέγεθος όρχεων, ελαττωμένη μυϊκή μάζα, αραίωση της τριχοφυΐας ή αλλαγές στον τόνο της φωνής ενδέχεται να θέσουν την υποψία για υπογοναδισμό.
Σημαντικό ρόλο παίζει και η αξιολόγηση συμπτωμάτων όπως χρόνια κόπωση, διαταραχές διάθεσης ή μειωμένη σεξουαλική λειτουργία.
Για την τεκμηρίωση της διάγνωσης, ο ιατρός μπορεί να ζητήσει:
- Εργαστηριακό έλεγχο ορμονών μέσω αιματολογικών εξετάσεων.
- Απεικονιστικό έλεγχο της υπόφυσης.
- Γενετικό έλεγχο για πιθανές χρωμοσωμικές διαταραχές.
Ποια είναι η θεραπεία για τον υπογοναδισμό;
Η αντιμετώπιση του υπογοναδισμού απαιτεί μια στρατηγική και έμπειρη προσέγγιση. Η θεραπευτική κατεύθυνση καθορίζεται κυρίως από:
- το υποκείμενο αίτιο
- την ηλικία του ασθενούς
- την ένταση των συμπτωμάτων
- την επιθυμία για τεκνοποίηση
Πρόκειται για μια θεραπεύσιμη κατάσταση στην πλειονότητα των περιπτώσεων, αλλά η πορεία προς την αποτελεσματική θεραπεία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εξειδίκευση και την κατανόηση της κατάστασης από τον κλινικό ιατρό.
Σε περιπτώσεις πρωτοπαθούς υπογοναδισμού, όπου η λειτουργία των όρχεων έχει επηρεαστεί από τραυματισμό ή άλλη παθολογική αιτία, εφαρμόζεται συνήθως θεραπεία υποκατάστασης με τεστοστερόνη. Αντιμετωπίζοντας τον υπογοναδισμό, δεν αντιμετωπίζουμε απλώς μια πάθηση – αντιμετωπίζουμε ένα σύνθετο ζήτημα υγείας που μπορεί να επηρεάσει βαθιά τη ζωή ενός άνδρα σε πολλαπλά μέτωπα.
Από την άλλη, στην περίπτωση ύπαρξης όγκου, η θεραπεία μπορεί να είναι χειρουργική ή να περιλαμβάνει ακτινοθεραπεία.
Επομένως, η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από την αιτία της ανεπάρκειας, την ανάγκη αποκατάστασης της τεστοστερόνης και τις εξατομικευμένες ανάγκες κάθε ασθενούς. Σε κάθε περίπτωση, η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή καθοδήγηση μπορεί να εξασφαλίσει την ποιότητα ζωής του άνδρα σε βάθος χρόνου.
Εάν εμφανίζετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, επικοινωνήστε με τον Ουρολόγο-Ανδρολόγο Γεράσιμο Φραγκούλη. Ο ιατρός έχει αντιμετωπίσει επιτυχώς πολλά περιστατικά υπογοναδισμού και εφαρμόζει τις πλέον σύγχρονες μεθόδους.